Wprowadzenie relikwii św. Jakuba Apostoła
Mały Płock, 21.07.2024 rok.
Pierwotnie parafia nasza była pod wezwaniem św. Jakuba Apostoła. Sięgając do korzeni mamy ołtarz boczny św. Jakubowi poświęcony, oraz uczestnicząc w dziedzictwie ojców naszych ciągle znajdujemy się na szlaku Jakubowym. Dzisiaj radosny dzień, kiedy wprowadzamy relikwie św. Jakuba do naszego Sanktuarium. Pochylmy się zatem nad tym świętym Apostołem.
Święty Jakub Starszy, Apostoł
Św. Jakub zwany Większym był synem Zebedeusza i matki Salome. Jego młodszym bratem był św. Jan Apostoł, Ewangelista (Mk 1,19). Obaj byli rybakami mieszkającymi nad Jeziorem Galilejskim. Św. Jan podaje, że byli wspólnikami św. Piotra Apostoła. Ich matka, Salome, należała go grona niewiast, które w niektórych okresach publicznej działalności Pana Jezusa towarzyszyły Mu i usługiwały (Mk 15,40).
Wraz z Piotrem i Janem, Jakub był jednym z pierwszych uczniów Pana Jezusa i należał do grupy Apostołów najbliższych Jezusowi. Wybrany na apostoła, stał niemal zawsze na ich czele. Można powiedzieć, że należał do uprzywilejowanej grupy uczniów Pana Jezusa, którzy byli świadkami wskrzeszenia córki Jaira, przemienienia na Górze Tabor oraz modlitwy w Ogrójcu. Był także świadkiem drugiego cudownego połowu ryb, o którym mówi św. Jan w swojej Ewangelii.
Ta uprzywilejowana bliskość zapewne pozwoliła mu na wypowiedzenie propozycji, która ujawniła jego temperament. Otóż, gdy przechodzili przez Samarię, Jakub chciał, aby Jezus sprawił, by piorun spalił niegościnne miasto (Łk 9,54). W drodze do Jerozolimy nalegał na swoją matkę lub ją nakłonił, by dla niego i jego brata Jana, uzyskała od Pana Jezusa pierwsze miejsce w królestwie mesjańskim dla ich obojga (Mt 20,20-28). Kiedy Jezus zapowiedział zniszczenie świątyni, chciał bezzwłocznie dowiedzieć się, w jakim czasie to wydarzenie dokładnie nastąpi. Żywe jego usposobienie sprawiło, że został nazwany „synem gromu” (Mk 3, 17).
Tradycja podaje, że św. Jakub Większy po Zesłaniu Ducha Świętego udał się do Hiszpanii, żeby tam głosić Dobrą Nowinę. Z tego też zapewne powodu jest on szczególnie czczony właśnie w Hiszpanii i w Portugalii – jest pierwszym patronem tych krajów. Następnie, po niewielkich osiągnięciach misyjnych na tamtejszych terenach, wrócił do Judei i Kościele czasów apostolskich odgrywał rolę pierwszoplanową. Był pierwszym biskupem Jerozolimy. Był też pierwszym wśród apostołów, a drugim po św. Szczepanie, męczennikiem Kościoła. W 44 roku Herod Agryppa I, wnuk Heroda I Wielkiego, chcąc się przypodobać Żydom, kazał ściąć św. Jakuba, a potem uwięzić św. Piotra. Euzebiusz podaje jako głos tradycji, że św. Jakub idąc na śmierć, ucałował swojego kata, przekazując mu znak pokoju. Tym gestem kat tak się wzruszył, że się nawrócił, za co w konsekwencji również i on poniósł męczeńską śmierć.
Tradycja podaje, że w VII wieku miano sprowadzić z Jerozolimy do Compostelli w Hiszpanii relikwie św. Jakuba. Nazwa Compostella ma się wywodzić od łacińskich słów Campus stellae (Pole gwiazdy), bowiem relikwie świętego, przywiezione najpierw do miasta Iria, zaginęły i dopiero w IX wieku miał je odnaleźć biskup, prowadzony cudowne pole gwiazd. Hiszpańska zaś nazwa Santiago znaczy po polsku święty Jakub. Dwie te nazwy łączy się w jedno, stąd nazwa miasta dziś brzmi Santiago de Compostella. Tam do dzisiejszego dnia jest grób św. Jakuba. W wiekach średnich po Ziemi Świętej i Rzymie było to trzecie sanktuarium chrześcijaństwa. Imię Jakub pochodzi z języka hebrajskiego: Jaaqob – „niech Bóg strzeże”. Św. Jakub Większy jest patronem wojowników, robotników, aptekarzy, farmaceutów, kapeluszników, woskarzy, kowali robiących łańcuchy, pielgrzymów; jest opiekunem ziemiopłodów; wzywany w modlitwach o pogodę i w przypadku reumatyzmu.
Przez całe średniowiecze pielgrzymki do grobu świętego Jakuba Starszego były bardzo popularne. Santiago de Compostela stało się w tym czasie, zaraz po Ziemi Świętej i Rzymie najważniejszym celem chrześcijańskich pielgrzymów. Drogę do Santiago nazywano czasami nawet Mleczną Drogą – w nawiązaniu do deszczu gwiazd, który wskazał położenie grobu świętego. Nic więc dziwnego, że najbardziej znanym atrybutem św. Jakuba Większego jest kij pielgrzyma. Apostoł jest przedstawiany w stroju pielgrzyma, z charakterystyczną muszlą. Muszla ta jest też pamiatką do dzisiaj, że odbyło się pielgrzymkę do Santiago, czyli do św. Jakuba. Symbolem św. jakuba jest też miecz, jako że poniósł śmierć męczeńską, Miecz Jakubowy jest nazywany Krzyżem św. Jakuba, którego krótsze ramiona są zakończone liliami andegaweńskimi. Stąd przy ołtarzu św. Jakuba w naszym kościele umieściłem: mosiężne miecz i muszlę zakupione w Santiago, oraz tymczasowo gwiazdę. Tak się składa, że w roku kiedy byliśmy z pielgrzymką do Portugalii i Hiszpanii wprowadzamy dziś relikwie tego Wielkiego Apostoła. Niechaj jego obecność w naszym Sanktuarium wyprasza nam łaski u Boga, szczególnie łaskę dobrego i świętego życia.